وبلاگ تخصصی ژئوپلیتیک و جغرافیای سیاسی

نقش و جایگاه سواحل مکران و بندر چابهار در طرح های نوین تجارت دریاییسید هادی زرقانی .دانشیار جغرافیای سیاسی. دانشگاه فردوسی مشهداولین همایش ملی آمایش سرزمین با تاکید بر دریا، بنادر و سواحلچکیده:جهان در قرن بیست و یک ماهیتی شبکه ای پیدا کرده است و شبکه های ارتباطی چه در حوزه فناوری های ارتباطات و اطلاعاتوچه شبکه های حمل و نقل دریایی، ریلی و زمینی نقش بسیار مهم و وروزافزونی یافته اند.در این جهان شبکه ای برخی مناطق در جهان به دلیل موقعیت »گذرگاهی- چهار راهی« از نقش و جایگاه مهمی برخوردارند و به مثابه یک گره گاه و کانون موجب اتصال شبکه های ارتباطی می شوند. به عنوان نمونه می توان به سواحل مکران و چابهار اشاره کرد که به مثابه گنجینه های پنهان و مغفول ایران، دارای موقعیت ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و ژئو استراتژیکی کم نظیری هستند.این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانه ای به دنبال بررسی و واکاوی نقش سواحل مکران و به ویژه چابهار در طرح های نوین ارتباطی به ویژه در حوزه تجارت دریایی است.یافته های پژوهش نشان می دهد،ایجاد زیرساخت های مناسب بندری و استفاده از قابلیت های این سواحل؛ علاوه بر اینکه موجب گسترش تجارت دریایی در این منطقه می شود و افزایش سطح شاخص های توسعه یافتگی در این منطقه محروم را به دنبال دارد.در طرح های نوین تجارت دریایی نیز نقش و جایگاه مهمی خواهد داشت. به عبارت دقیق تر، این سواحل گرهگاه و هاب منطقه ای مناسبی برای طرح های ارتباطی منطقه ای مانند طرح کریدور شمال- جنوب و اتصال کشورهای محصور در خشکی آسیای مرکزی به آبهای آزاد است. علاوه بر این، تکمیل کننده مسیر جاده ابریشم دریایی چین است و همچنین می تواند ارتباط دهنده مسیر جاده ابریشم دریایی به مسیر جاده ا, ...ادامه مطلب

مجله پژوهش های جغرافیای سیاسی (نوبت انتشار)مرتضی فیروزی 1 سیّد هادی زرقانی 2 هادی اعظمی 2 زهرا نسیمی 3چکیده :اسامی جغرافیایی در طول تاریخ همواره در معرض تغییروتحول بوده است. بعد از تشکیل دولت - ملت‌های مدرن در خاورمیانه و رواج ملی‌گرایی در این منطقه، در راستای ملت‌سازی در تمامی کشورهای منطقه نام‌های جغرافیایی نقش مهمی در تعریف هویت ملی آنان ایفا کرده است. این موضوع برای خلیج فارس نیز صدق می‌کند. بیشترین نام مورداستفاده برای خلیج فارس در متون و نقشه‌های تاریخی خلیج فارس بوده است. دراین‌رابطه، علی‌رغم تحقیقات زیادی که در خصوص نام خلیج فارس انجام‌گرفته شده است، به‌ندرت تحقیقات مرتبط دررابطه‌با مدخل خلیج فارس در فرهنگ‌ها و دانشنامه‌های عثمانی انجام شده است.این پژوهش در تلاش است با روش تحلیلی و توصیفی، به ترجمه و بررسی مدخل‌های مربوط به خلیج فارس در فرهنگ‌ها و دانشنامه‌های معتبر اواخر عثمانی و اوایل ترکیۀ نوین به‌منظور ارائه اطلاعات تاریخی در مورد خلیج فارس بپردازد. در این راستا مدخل‌های مرتبط با خلیج فارس در هفت نمونه از فرهنگ‌ها و دانشنامه‌های عثمانی و ترکیه نوین مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.نتایج پژوهش نشان می‌دهد، مدخل خلیج فارس جایگاه ویژه در متون فوق داشته است و برای نام خلیج فارس، هر دو نام بحر فارس و بصره کورفزی یا خلیج بصره مورد استفاده قرار گرفته و ارجحیتی در استفاده از آن، حداقل در منابع بررسی‌شدة فوق دیده نمی‌شود. ولی خلیج فارس هم قبل و هم در آن دوران و همچنین دوران بعد از عثمانی نیز همیشه مورداستفاده قرار گرفته است.نوشته شده توسط سید هادی زرقانی در چهارشنبه پانزدهم آذر ۱۴۰۲ ساعت 7:9 | لینک ثابت | Adb, ...ادامه مطلب

با سلام امیدوارم این وبلاگ زمینه ای باشد برای طرح مباحث،مقالات، تحلیلها، اخبار مربوط به رشته جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک و همچنین آرتباط بیشتر بین دانشجویان و اساتید ارجمند جغرافیای سیاسی. بخوانید, ...ادامه مطلب