وبلاگ تخصصی ژئوپلیتیک و جغرافیای سیاسی

هوش مصنوعی و نقش آن در شکل گیری نظام ژئوپلیتیک جهانی در حال ظهور سید هادی زرقانی . دانشیار جغرافیای سیاسی. دانشگاه فردوسی مشهد همایش بین المللی هوش مصنوعی و دیپلماسی های نویندانشگاه تهران . اسفند 1402چکیده :نظام های تاریخی قدرت و به عبارت دیگر، «نظام ژئوپلیتیکی جهانی»، ساختاری مرکب از بازیگران سیاسی است که برای تسط بر منابع استراتژیک قدرت و تبدیل شدن به قدرت هژمون نظام، با یکدیگر رقابت می کنند. یکی از موضوعات اساسی در نظام‌های تاریخی قدرت، نحوه تغییر در منزلت ژئوپلیتیکی قدرت‌ها و تغییر جایگاه قدرت هژمون در این نظام‌ها و پیدایش قدرت‌ها و نظام های جدید است. به عقیده اندیشمندانی چون مدلسکی و تلیس، در هر دوره تاریخی یک «دانش یا فناوری جدید» ظهور پیدا می کند که تسلط کشورها بر آن دانش و فناوری، موجب برتری اقتصادی و سلطه سیاسی- نظامی شده و آنها را به قدرت فائقه نظام قدرت تبدیل می کند. چنانکه دستیابی ونیزی ها به فناوری ساخت «ناوگان گالی» در قرن 14میلادی، تسلط بریتانیا بر فناوری های ماشین بخار، تولید آهن و منسوجات و ..در قرن 19 و 20 و در نهایت تسلط ایالات متحده آمریکا بر صنایع الکترونیک،هوایی و سپس فناوری اطلاعات در نیمه دوم قرن 20، این قدرت ها را به قدرت هژمون نظام های تاریخی قدرت تبدیل کرده بود. در تداوم این روند، در قرن 21، فناوری های نوظهوری مانند نانو فناوری، فناوری زیستی، رباتیک،هوش مصنوعی و... مطرح شده است.به نظر می رسد،«هوش مصنوعی»، مهمترین دانش و فناوری هژمون ساز در عصر جدید باشد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانه ای به دنبال بررسی و تحلیل این مساله است که این فناوری نوظهور چه نقش و تاثیری در شکل گیری نظام ژئوپلیتیک جهانی خواهد داشت.مفروض پژو, ...ادامه مطلب

ژئوپلیتیک کریدورها و رقابت کشورهای همسایه با ایرانسیدهادی زرقانیدانشیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهدمعصومه قلی زادهدانشجوی دکترای جغرافیای سیاسی، دانشگاه فردوسی مشهددومین همایش بین المللی و چهارمین همایش ملی توسعه پایدار دریا محورچکیده:امروزه در جهان شبکه ای، مسیرها و کریدورهای ارتباطی هم در عرصه فضای جغرافیایی چه در خشکی، دریا و هوا و هم در فضای مجازی و عرصه فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی و اتصال مراکز مالی جهان، از اهمیت زیادی برخوردار است. ایران کشوری است که از موقعیت استراتژیک چهارراهی و گذرگاهی برخوردار است و در طی تاریخ نیز از فرصت های این موقعیت مناسب در قالب مسیرهای سنتی مانند جاده ابریشم بهره برده است. در طی سه دهه اخیر نیز موقعیت ایران در قالب کریدورهای ارتباطی شمال-جنوب، شرق به غرب و ....مطرح بوده است. با توجه به وجود برخی چالش ها و موانع، به تدریج برخی کشورهای همسایه به عنوان مسیرهای جایگزین در برخی زمینه ها مطرح شده و جای ایران را گرفتند که به عنوان نمونه می توان به جایگزینی مسیر انرژی باکو-جیحان به جای مسیر جغرافیایی تر خزر-خلیج فارس و یا انتقال مسیر ترانزیت هوایی از ایران به کشورهای ترکیه، امارات و اخیرا ترکمنستان اشاره کرد. تجهیز سواحل و بنادر یکی از مهمترین پیش نیاز های اتصال یک کشور به کریدورهای بین المللی است. اخیرا کشور عراق با سرمایه گذاری عظیمی قصد تجهیز و بهره برداری از بندر فاو به عنوان یک حلقه اصلی در اتصال به کریدورهای جدید بین المللی از این مسیر را دارد. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی و با استناد به منابع معتبر به دنبال بررسی و تبیین مفهوم «ژئوپلیتیک کریدورها» و رقابت کشورهای همسایه ایران برای اتصال به کریدورهای بین المللی و به حاشیه رفتن مو, ...ادامه مطلب

نقش و جایگاه سواحل مکران و بندر چابهار در طرح های نوین تجارت دریاییسید هادی زرقانی .دانشیار جغرافیای سیاسی. دانشگاه فردوسی مشهداولین همایش ملی آمایش سرزمین با تاکید بر دریا، بنادر و سواحلچکیده:جهان در قرن بیست و یک ماهیتی شبکه ای پیدا کرده است و شبکه های ارتباطی چه در حوزه فناوری های ارتباطات و اطلاعاتوچه شبکه های حمل و نقل دریایی، ریلی و زمینی نقش بسیار مهم و وروزافزونی یافته اند.در این جهان شبکه ای برخی مناطق در جهان به دلیل موقعیت »گذرگاهی- چهار راهی« از نقش و جایگاه مهمی برخوردارند و به مثابه یک گره گاه و کانون موجب اتصال شبکه های ارتباطی می شوند. به عنوان نمونه می توان به سواحل مکران و چابهار اشاره کرد که به مثابه گنجینه های پنهان و مغفول ایران، دارای موقعیت ژئوپلیتیک، ژئواکونومیک و ژئو استراتژیکی کم نظیری هستند.این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانه ای به دنبال بررسی و واکاوی نقش سواحل مکران و به ویژه چابهار در طرح های نوین ارتباطی به ویژه در حوزه تجارت دریایی است.یافته های پژوهش نشان می دهد،ایجاد زیرساخت های مناسب بندری و استفاده از قابلیت های این سواحل؛ علاوه بر اینکه موجب گسترش تجارت دریایی در این منطقه می شود و افزایش سطح شاخص های توسعه یافتگی در این منطقه محروم را به دنبال دارد.در طرح های نوین تجارت دریایی نیز نقش و جایگاه مهمی خواهد داشت. به عبارت دقیق تر، این سواحل گرهگاه و هاب منطقه ای مناسبی برای طرح های ارتباطی منطقه ای مانند طرح کریدور شمال- جنوب و اتصال کشورهای محصور در خشکی آسیای مرکزی به آبهای آزاد است. علاوه بر این، تکمیل کننده مسیر جاده ابریشم دریایی چین است و همچنین می تواند ارتباط دهنده مسیر جاده ابریشم دریایی به مسیر جاده ا, ...ادامه مطلب

سید هادی زرقانی. دانشیار جغرافیای سیاسی. دانشگاه فردوسی مشهد مجله علوم و فنون مرزی.دوره 12. شماره 3. آبان 1402 چکیده : امنیت مرزی عبارت از صیانت از خطوط مرزی در مقابل تعرضات احتمالی و جلوگیری از هر گونه اعمال خلاف قانون در طول مرز و مناطق مرزی یک کشور و قانونی کردن تردد اشخاص و حمل و نقل کالا از طریق دروازه های مجاز مرزی است. استقرار امنیت در مرز و مناطق مرزی از جمله دغدغه های اصلی کشورها به ویژه در جهان پر تهدید امروز است و حکومت ها برای رسیدن به این هدف رویکرد ها، سیاست ها، اقدامات و روش های مختلفی را مد نظر قرار می دهند. مفهوم«امنیت پایدار» از پاردایم ها و رویکرد های جدید امنیتی است که در حوزه های مختلف از جمله امنیت مرز و مناطق مرزی مطرح است. در واقع ا«منیت پایدار»، رهیافتی است که در مطالعات نوین امنیتی به عنوان جایگزین پاردایم کنترل مطرح می شود و بر این مفروضه استوار است که برای استقرار امنيت بايستی به جاي برخورد با جرم و مجرم با زمينه ها و بسترهاي جرم زا مقابله كرد. اين مقاله با روش توصيفي-تحليلي و با استناد به منابع معتبر به دنبال بررسي و تبيين الزامات و ملاحظاتي است كه در استقرار امنيت در مرز و مناطق مرزي در چارچوب پاردايم «امنيت پايدار» مطرح است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که استقرار امنیت پایدار در مرز و مناطق مرزی مستلزم رویکردهای پیشگیرانه، ایجابی، همه جانبه، اجتماع محور، مشارکت محور، آسایش بخش و معنا گرا است و بر اساس این پاردایم، امنیت مرز با اولویت تامین امنیت مرزنشینان حاصل می شود. برای دسترسی به اصل مقاله اینجا کلیک کنیدنوشته شده توسط سید هادی زرقانی در یکشنبه پانزدهم بهمن ۱۴۰۲ ساعت 0:13 | لینک ثابت | بخوانید, ...ادامه مطلب

تحولات استراتژیک جهانی و ارتقاء نقش و جایگاه اقیانوس هند سید هادی زرقانی. دانشیار جغرافیای سیاسی. دانشگاه فردوسی مشهد قاسم اکبری، دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی. دانشگاه فردوسی مشهد چکیده :مناطق استراتژیک محدوده هایی هستند که به دلیل نقش و کارکرد آنها در استراتژی های اقتصادی، سیاسی، نظامی و ... از اهمیت بالایی برخودار بوده و عمدتا در مقیاس منطقه ای و جهانی مطرح هستند. نقش و اهمیت مناطق استراتژیک در جهان پایدار نیست و با توجه به تحولات ژئوپلیتیک،ژئواستراتژیکی، ژئواکونومیکی و همچنین پیشرفت های علمی و فناوری تغییر پیدا می کند. در دهه اخیر شاهد تغییر جایگاه و اهمیت اقتصادی و استراتژیک منطقه اقیانوس هند هستیم. در واقع، از نظر اقتصادی و استراتژیک مرکز ثقل جهان به تدریج از منطقه «اروپا-اقیانوس اطلس» به «آسیا-اقیانوس آرام» در حال تغییر کردن است و از اینرو منطقه اقیانوس هند به عنوان مجرای مهم تجارت و انرژی در حال ظهور است. اقیانوس هند بیش از 28 میلیون مایل مربع را پوشش می دهد و گستره ی آن از سواحل خلیج فارس و شرق آفریقا تا مجمع الجزایر مالایا و سواحل استرالیا را در بر می گیرد. مجاورت جمهوری اسلامی ایران با منطقه اقیانوس هند ایجاب می کند این تحولات استراتژیک مورد بررسی قرار گیرد. بر این اساس، این این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی به دنبال بررسی واکاوی این تحول استراتژیک جهانی و تاثیر آن بر اهمیت یابی نقش و کارکرد منطقه اقیانوس هند می باشد. این مقاله در اولین همایش فرصت‌ها و تهدیدهای نوپدید دریایی به صورت سخنرانی ارایه شده است . برای دریافت اصل مقاله اینجا کلیک کنید نوشته شده توسط سید هادی زرقانی در یکشنبه هفدهم دی ۱۴۰۲ ساعت 18:45 | لینک ثابت | بخوانید, ...ادامه مطلب

با سلام امیدوارم این وبلاگ زمینه ای باشد برای طرح مباحث،مقالات، تحلیلها، اخبار مربوط به  رشته جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک و همچنین آرتباط بیشتر بین دانشجویان و اساتید ارجمند جغرافیای سیاسی.   بخوانید, ...ادامه مطلب

مجله پژوهش های جغرافیای سیاسی (نوبت انتشار)مرتضی فیروزی 1 سیّد هادی زرقانی 2 هادی اعظمی 2 زهرا نسیمی 3چکیده :اسامی جغرافیایی در طول تاریخ همواره در معرض تغییروتحول بوده است. بعد از تشکیل دولت - ملت‌های مدرن در خاورمیانه و رواج ملی‌گرایی در این منطقه، در راستای ملت‌سازی در تمامی کشورهای منطقه نام‌های جغرافیایی نقش مهمی در تعریف هویت ملی آنان ایفا کرده است. این موضوع برای خلیج فارس نیز صدق می‌کند. بیشترین نام مورداستفاده برای خلیج فارس در متون و نقشه‌های تاریخی خلیج فارس بوده است. دراین‌رابطه، علی‌رغم تحقیقات زیادی که در خصوص نام خلیج فارس انجام‌گرفته شده است، به‌ندرت تحقیقات مرتبط دررابطه‌با مدخل خلیج فارس در فرهنگ‌ها و دانشنامه‌های عثمانی انجام شده است.این پژوهش در تلاش است با روش تحلیلی و توصیفی، به ترجمه و بررسی مدخل‌های مربوط به خلیج فارس در فرهنگ‌ها و دانشنامه‌های معتبر اواخر عثمانی و اوایل ترکیۀ نوین به‌منظور ارائه اطلاعات تاریخی در مورد خلیج فارس بپردازد. در این راستا مدخل‌های مرتبط با خلیج فارس در هفت نمونه از فرهنگ‌ها و دانشنامه‌های عثمانی و ترکیه نوین مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است.نتایج پژوهش نشان می‌دهد، مدخل خلیج فارس جایگاه ویژه در متون فوق داشته است و برای نام خلیج فارس، هر دو نام بحر فارس و بصره کورفزی یا خلیج بصره مورد استفاده قرار گرفته و ارجحیتی در استفاده از آن، حداقل در منابع بررسی‌شدة فوق دیده نمی‌شود. ولی خلیج فارس هم قبل و هم در آن دوران و همچنین دوران بعد از عثمانی نیز همیشه مورداستفاده قرار گرفته است.نوشته شده توسط سید هادی زرقانی در چهارشنبه پانزدهم آذر ۱۴۰۲ ساعت 7:9 | لینک ثابت | Adb, ...ادامه مطلب

پیشران های جدید کنترل هژمونیک و نظام ژئوپلیتیک جهانی در حال ظهورسید هادی زرقانیسیده الهام قبا سفیدیهمایش بین المللی هندسه نظم جدید جهانی چکیده :نظام ژئوپلیتیک جهانی مشتمل بر مناسبات ساختاری «قدرت» ها با هم است. تاریخ سیاسی جهان نشان می دهد، تبدیل حکومت ها به قدرت های هژمون در هر عصری، متکی بر تسلط آنها بر منابع استراتژیک قدرت و به عبارت دقیق تر«پیشران های کنترل هژمونیک» در همان دوره بوده است.بدین ترتیب، ونیزی ها با ناوگان گالی در قرن 14م، پرتغالی ها و هلندی ها با تسلط بر تجارت دریایی در قرن 15تا 17م،بریتانیا در قرون 18 تا 20 با تسلط بر مستعمرات و برتری در تولید منسوجات و آهن و در نهایت ایالات متحده آمریکا ابتدا با تولید فولاد،خودرو،صنایع الکترونیک و از سال 1992با برتری در حوزه فناوری اطلاعات، با تسلط بر پیشران های کنترل هژمونیک عصر خود توانستند به قدرت برتر نظام ژئوپلیتیک جهانی دست یابند. به نظر می رسد، پیشران های اصلی کنترل هژمونیک در نیمه اول قرن 21، ترکیبی از سه فناوری مدرن شامل«فناوری های ارتباطی-اطلاعاتی، رباتیک و هوش مصنوعی» است که می توان آن را در قالب مفهوم متاورس(جهان ماوراء) طرح کرد. متاورس و جهان ماوراء مفهوم نسبتا جدیدی است که دارای ماهیت، ویژگی ها و کارکردهای خاص خود است و به عقیده بسیار از اندیشمندان در آینده ای نزدیک تمامی ابعاد و شئون زندگی فردی و اجتماعی بشر را تحت تاثیر قرار خواهد داد. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانه ای به بررسی نقش وکارکرد این سه فناوری جدید به عنوان پیشران های جدید کنترل هژمونیک بر ایجاد نظام ژئوپلیتیک جدید جهانی در آینده پیش رو می پردازد.نوشته شده توسط سید هادی زرقانی در چهارشنبه بیست و چهارم آبان ۱۴۰۲, ...ادامه مطلب

با سلام امیدوارم این وبلاگ زمینه ای باشد برای طرح مباحث،مقالات، تحلیلها، اخبار مربوط به  رشته جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک و همچنین آرتباط بیشتر بین دانشجویان و اساتید ارجمند جغرافیای سیاسی.   بخوانید, ...ادامه مطلب

با سلام امیدوارم این وبلاگ زمینه ای باشد برای طرح مباحث،مقالات، تحلیلها، اخبار مربوط به  رشته جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک و همچنین آرتباط بیشتر بین دانشجویان و اساتید ارجمند جغرافیای سیاسی.   بخوانید, ...ادامه مطلب

با سلام امیدوارم این وبلاگ زمینه ای باشد برای طرح مباحث،مقالات، تحلیلها، اخبار مربوط به  رشته جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک و همچنین آرتباط بیشتر بین دانشجویان و اساتید ارجمند جغرافیای سیاسی.   بخوانید, ...ادامه مطلب

انتشار کتاب ژئوپلیتیک مواد مخدر توسط دانشگاه علوم انتظامیژئوپلیتیک مواد مخدر :اگر ژئوپلیتیک را به ‌عنوان «دانش قدرت و رقابت قدرت»بدانیم؛ با سه مؤلفۀ اصلی شامل «عرصۀ رقابت»، «بازیگران» و «الگوهای رقابت» روبه‌رو خواهیم بود. اولین مؤلفه، «عرصۀ رقابت» یا «میدان بازی» است. منظور از عرصۀ رقابت، وجود منابع قدرت سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در یک بستر،منطقه و فضای جغرافیایی است که موجب جلب توجه و حضور بازیگران مختلف در آن عرصه قدرت آفرین می شود. این عرصۀ رقابت و منبع قدرت‌آفرین می‌تواند شامل پدیده‌ها و عناصر طبیعی و انسانی چون موقعیت راهبردی، منابع آب، منابع انرژی،بنادر،فرهنگ،دانش، نخبگان، فناوری،ورزش و ... باشد. بر این اساس و بر مبنای نوع عرصۀ رقابت، می‌توان از واژه‌ها و مفاهیمی چون ژئوپلیتیک انرژی، ژئوپلیتیک آب، ،ژئوپلیتیک شیعه،ژئوپلیتیک مواد مخدرو.. صحبت کرد. مؤلفۀ دوم، بازیگران هستند که می‌توانند در سطوح و مقیاس‌های مختلفی به رقابت بپردازند.درنهایت، سومین مؤلفه، الگوهای رقابت قدرت است که منظور مجموعه‌سیاست‌ها، اقدامات، تدابیر و روش‌هایی است که بازیگران مختلف در یک عرصۀ رقابت خاص به کار می‌برند.تولید و تجارت مواد مخدر در جهان دارای گردش مالی 2000 میلیارد دلاری و سود 400 تا 500 میلیارد دلار است.از اینرو، این صنعت کثیف و بسیار سود آور به یکی از مهمترین عرصه های رقابت بازیگران متعدد از سطح خرد تا مافیای جهانی تبدیل شده است که از هر روش،سیاست و ابزار غیر قانونی و غیر اخلاقی جهت رسیدن به اهداف خود (سود 500 میلیارد دلاری) استفاده می کنند.این اثر ضمن بررسی و تبیین مفهومی دانش واژه «ژئوپلیتیک مواد مخدر»، در فصول مختلف به بررسی و تحلیل ژئوپلیتیک مواد مخدر در قالب سه مؤلفۀ عرصۀ رقابت، بازیگران و, ...ادامه مطلب

ژئوپلیتیک ایده پردازی و مفهوم سازی مکران یک موقعیت و چند راهبردسید هادی زرقانی همایش تمدن دریایی - مسیر پیشرفتچکیده:ژئوپلیتیک دانشی است که به مناسبات کشورها و قدرت ها بر پایه سه مولفه قدرت، سیاست و جغرافیا می پردازد. برخی اندیشمندان در تعریف خود از دانش ژئوپلیتیک بر جنبه توصیفی و معرفتی این علم تاکید دارند و برخی دیگر بر بُعد کاربردی آن تاکید داشته و به تبیین رابطه بین اندیشه، سیاست و تولید فضا پرداخته اند؛ تعریف ژئوپلیتیک به عنوان «دانش عملی فضائی سازی سیاست ها و هدایت رقابت ها» از جمله این تعاریف است.بر پایه این تعریف، می توان یکی از کارکردهای مهم ژئوپلیتیک را طراحی و تدوین سیاست ها و سپس تلاش برای فضائی سازی آن سیاست در سطح منطقه و جهان دانست. بر این اساس، کشورها و سایر بازیگران عرصه رقابتهای ژئوپلیتیکی،ایده ها و مفاهیمی چون«نظم نوین جهانی»،«برخورد تمدن ها»،»،«خط لوله صلح»،«هلال شیعی»،«جاده ابریشم دریایی» و..، را خلق می کنند و سپس تلاش می کنند با برنامه ریزی و بکارگیری شیوه ها و ابزارهای مختلف آن مفهوم و ایده را به مثابه یک سیاست منطقه ای و جهانی مطرح نمایند.این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانه ای به دنبال بررسی و تحلیل این مساله است که سواحل مکران ایران در مناسبات ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی منطقه ای و جهانی چه نقش و جایگاهی دارد؟.یافته های پژوهش آن است که مجموع ویژگی ها و مزیت های نسبی کم نظیر این سواحل به گونه ای است که می توان از این ظرفیت، با راهبردهای مختلف بهره برداری نمود. تعریف سواحل مکران به عنوان مکمل راه ابریشم دریایی، حلقه ارتباطی مناطق ژئوپلیتیکی پیرامونی، موقعیت بندری و معبری برای کشورهای محصور در خشکی آسیای مرکزی و افغا, ...ادامه مطلب

فصلنامه مطالعات دفاع مقدس .دوره 8، شماره 3 - شماره پیاپی 31چکیدهبا حمله نظامی عراق به ایران، نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران با یکی از بزرگترین تهدیدات سیاسی-امنیتی مواجه شد. حضرت امام به عنوان رهبر انقلاب، در مواجهه با این تهدید، تدابیر و راهبردهای مختلفی را مدنظر داشتند که مجموعه آنها را می توان در قالب مفهوم «مدیریت دفاعی» حضرت امام مطرح کرد. این پژوهش به دنبال بررسی و تحلیل«فلسفه و ماهیت دفاع مقدس» از منظر امام(ره) و مبتنی بر متن«صحیفه امام» می باشد. روش پژوهش، روش تحلیل محتوای ترکیبی(کیفی وکمّی) است و با دو رویکرد قیاس و استقراء، متن صحیفه امام (ره) در دوران دفاع مقدس مورد بررسی و واکاوی قرار گرفته است. بر اساس فرایند «کد گذاری و مقوله بندی»، مهمترین تدابیر و راهبردهای حضرت امام احصا گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد، دربین مفاهیم مولفه «فلسفه و ماهیت دفاع مقدس»، سه مفهوم «جنگ عقیده و جنگ اسلام و کفر»، «احیای ارزش های اسلامی و دینی» و «مبارزه با سلطه و استکبار قدرت ها» بالاترین فراوانی را داشته اند. حضرت امام برای مشروعیت بخشی به جنگ و دفاع مقدس، سه راهبرد مشخص شامل «تبیین فلسفه جنگ و دفاع از منظر دینی و عقیدتی»،«تبیین فلسفه جنگ از منظر امت محوری و جهانی اندیشی» و «تبیین فلسفه جنگ از منظر ملت محوری و حکومت محوری» را مد نظر داشتند. با عنایت به محوریت رضای الهی در منظومه فکری و عقیدتی حضرت امام، راهبرد «تبیین فلسفه جنگ و دفاع از منظر دینی و عقیدتی» مهمترین راهبرد محسوب می شود و میزان بالای فراوانی مفاهیم این راهبرد نیز موید این مطلب است.برای دریافت اصل مقاله اینجا کلیک کنیدنوشته شده توسط سید هادی زرقانی در یکشنبه بیست و هفتم فروردین ۱۴۰۲ ساع, ...ادامه مطلب

طراحی مدل سنجش قدرت نرم کشورهای جهانسید جواد موسوی زارع سید هادی زرقانی مصطفی امیرفخریانفصلنامه جغرافیا . دوره 20. شماره 75طرح قدرت نرم از سوی جوزف نای راهبرد و تاکتیک جدیدی را برای رهبران سیاسی گشود؛ اما با توجه به اینکه بازی قدرت نرم از اصول و قواعد خاصی تبعیت می کرد؛ سیاستمداران را ترغیب به شناخت ظرفیت و موقعیت رقبا در نظم حاصل از این بازی کرد. همین امر موجب گردید مدل های متعددی از سوی مراکز تحقیقاتی مختلف جهت سنجش قدرت نرم کشورها طراحی شود؛ اما علیرغم تلاش‌های متعدد، این مدل ها از زوایای مختلفی مورد هجمه و نقد قرار گرفتند. لذا نظر به اهمیت موضوع سنجش قدرت نرم در طرح‌ریزی و اصلاح سیاست‌های داخلی و خارجی و از طرفی ضعف مدل‌های موجود، پژوهش کنونی با روش توصیفی–تحلیلی و اتکا به منابع معتبر کتابخانه‌ای و میدانی درصدد تحلیل مهم‌ترین منابع و شاخص‌های قدرت نرم و طراحی مدل سنجش قدرت نرم کشورها برآمد. از این ‌رو در بخش نخست با مراجعه به منابع کتابخانه‌ای، مهم‌ترین متغیرهای مؤثر بر قدرت نرم کشورها در قالب شش مؤلفه(سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، علم و فناوری، نظامی و جغرافیایی)، 48 شاخص مفهومی و 245 متغیر عملیاتی گردآوری و تدوین شد. در بخش مطالعه میدانی و برای تعیین وزن شاخص‌ها و متغیرها، پرسشنامه‌ای به دو زبان فارسی و انگلیسی طراحی و در اختیار 550 نفر از کارشناسان قدرت نرم قرار گرفت. سپس با پیگیری‌های فراوان، نظرات 194نفر از پژوهشگران 33 کشور جهان دریافت و مورد تحلیل قرار گرفت و مدل نهایی سنجش قدرت نرم طراحی شد. درنهایت بر اساس مدل مزبور، قدرت نرم کشورها محاسبه و ساختار ژئوپلیتیک جهان با محوریت قدرت نرم نیز ترسیم گشت.برای دسترسی به اصل مقاله اینجا کلیک کنیدنوشته شده توسط سید هادی زرقانی د, ...ادامه مطلب