وبلاگ تخصصی ژئوپلیتیک و جغرافیای سیاسی

سید هادی زرقانی. دانشیار جغرافیای سیاسی. دانشگاه فردوسی مشهد مجله علوم و فنون مرزی.دوره 12. شماره 3. آبان 1402 چکیده : امنیت مرزی عبارت از صیانت از خطوط مرزی در مقابل تعرضات احتمالی و جلوگیری از هر گونه اعمال خلاف قانون در طول مرز و مناطق مرزی یک کشور و قانونی کردن تردد اشخاص و حمل و نقل کالا از طریق دروازه های مجاز مرزی است. استقرار امنیت در مرز و مناطق مرزی از جمله دغدغه های اصلی کشورها به ویژه در جهان پر تهدید امروز است و حکومت ها برای رسیدن به این هدف رویکرد ها، سیاست ها، اقدامات و روش های مختلفی را مد نظر قرار می دهند. مفهوم«امنیت پایدار» از پاردایم ها و رویکرد های جدید امنیتی است که در حوزه های مختلف از جمله امنیت مرز و مناطق مرزی مطرح است. در واقع ا«منیت پایدار»، رهیافتی است که در مطالعات نوین امنیتی به عنوان جایگزین پاردایم کنترل مطرح می شود و بر این مفروضه استوار است که برای استقرار امنيت بايستی به جاي برخورد با جرم و مجرم با زمينه ها و بسترهاي جرم زا مقابله كرد. اين مقاله با روش توصيفي-تحليلي و با استناد به منابع معتبر به دنبال بررسي و تبيين الزامات و ملاحظاتي است كه در استقرار امنيت در مرز و مناطق مرزي در چارچوب پاردايم «امنيت پايدار» مطرح است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که استقرار امنیت پایدار در مرز و مناطق مرزی مستلزم رویکردهای پیشگیرانه، ایجابی، همه جانبه، اجتماع محور، مشارکت محور، آسایش بخش و معنا گرا است و بر اساس این پاردایم، امنیت مرز با اولویت تامین امنیت مرزنشینان حاصل می شود. برای دسترسی به اصل مقاله اینجا کلیک کنیدنوشته شده توسط سید هادی زرقانی در یکشنبه پانزدهم بهمن ۱۴۰۲ ساعت 0:13 | لینک ثابت | بخوانید, ...ادامه مطلب

تحلیل عوامل موثر بر مکان یابی پاسگاه های مرزی با استفاده از سیستم استنتاج فازی (نمونه موری مناطق مرزی استان خراسان رضوی و افغانستان)ملیحه اخباری 1 سیّد هادی زرقانی 2 مسعود مینائیچکیده:مقدمه: امنیت مرزی به معنای جلوگیری از هرگونه اعمال خلاف قانون در طول مرزهای یک کشور و قانونی کردن تردد اشخاص و حمل و نقل کالا و حیوانات اهلی با رعایت ضوابط قانونی و از طریق‌دروازه‌های مجاز مرزی است. تلاش همه حکومت ها این است تاحد امکان مرزهای آن ها جز در برخی گذرگاه های توافق شده و مجاز غیرقابل نفوذ باشد. عوامل متعددی بر امنیت مرزهای یک کشور تاثیر می گذارند، از مهم ترین عوامل موثر بر کارکرد امنیتی مرزها، طرح ها و سیاست هایی است که کشورها در مورد کنترل مطلوب و موثر مرزهای خود به کار می برند. در این بین، مکان گزینی دقیق پاسگاهها و مراکز انتظامی مرزی یکی از مهمترین عوامل موثر در کنترل و مدیریت مطلوب مرز و استقرار امنیت در مرز و مناطق مرزی می باشد.هدف و روش تحقیق: این پژوهش در صدد بررسی و تحلیل عوامل موثر بر مکان گزینی پاسگاههای مرزی با استفاده از نرم افزارهای سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد. جهت استخراج، بررسی و تحلیل اطلاعات مورد نیاز از تصاویر ماهواره لندست، سنجندهOLI در سال2018، نرم افزار ENVI5.3 و فنون سنجش از دور و همچنین نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و سیستم استنتاج فازی و ahp استفاده شده است.نتجه گیری: در نهایت نقشه خروجی در سه کلاس کاربری های مناسب، متوسط و نامناسب طبقه بندی گردیده است. شایان ذکر است برای انجام تحلیل ها از 13 معیار؛ کاربری اراضی، شیب،درنوبت چاپ در مجله پژوهش های جغرافیای سیاسی نوشته شده توسط سید هادی زرقانی , ...ادامه مطلب

واکاوی ارتباط بین متغیر اقتصاد مرزنشینان با امنیت پایدار در مناطق مرز با تاکید بر مناطق مرزی ایرانسید هادی زرقانی . فاطمه بخشی شادمهریهمایش ملی ابعاد نظری و کاربردی توسعه و امنیت پایدار مناطق مرزی با رویکرد آمایشیچکیده :طرح مسئله: امنیت پایدار بر پوشش عادلانه فضایی و اجتماعی امنیت و نقش محوری مردم در استقرار امنیت تأکید دارد. مناطق مرزی به دلیل برخی ویژگی ها و شاخص هایی خاص با چالش های امنیتی متعددی روبرو هستند. از انجا که یکی از متغیر های موثر بر امنیت پایدار مرز و مناطق مرزی، ویژگی های اقتصادی مرزنشینان و سطح توسعه اقتصادی مناطق مرزی می باشد در این پژوهش اقتصاد مناطق مرزی در دو محور بررسی شده است.روش پژوهش: این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با مراجعه به منابع معتبر درصدد بررسی این مسئله است که وضعیت اقتصادی مرزنشینان و مناطق مرزی چه ارتباطی با استقرار امنیت پایدار در مناطق مرزی دارد؟یافته ها: در محور تاثیر وضعیت اقتصادی مرزنشینان بر امنیت و توسعه در مناطق مرزی: در بررسی این محور به سه ایتم مهم وضعیت توسعه و رفاه در مناطق مرزی، زمینه های توسعه نیافتگی مناطق مرزی و محرومیت و توسعه نیافتگی مناطق مرزی و نقش آن در امنیت مرزی تاکید شده است و محور دوم وضعیت توسعه اقتصادی- اجتماعی را در دو سوی مرز: که در بررسی این محور به اختلاف سطع توسعه در دو سوی مرز و نقش آن در امنیت مرزی تاکید شده است.نتیجه گیری: در نهایت می توان بیان کرد که سطح توسعه اقتصادی پایین در مناطق مرزی، محرومیت، شرایط خاص جغرافیایی(دوری از مرکز و انزوای جغرافیایی) و ناپایداری جمعیتی در مناطق مرزی تاثیرات عمیقی روی امنیت مناطق مرزی نیز می گذارد. ضعیف بودن احساس تعلق به زمین و سرزمین، امکان سوء استفاده از جمعیت مرزنشین ت, ...ادامه مطلب

سیّد هادی زرقانی , فیاض گل مظلوم یارمجله پژوهش های جغرافیای سیاسی .(در نوبت چاپ)چکیدهایجاد کشورها بر بنیاد مرزها محصول نیمه دوم سده نوزده و افغانستان یکی از اولین کشورهایی است که بر این بنیاد ایجاد شده است. مرزهای سیاسی کنونی افغانستان از نوع مرزهای تحمیلی بوده که عمدتاً تحت تأثیر منازعات و رقابت­های سیاسی بین دو قدرت انگلیس و روسیه تزاری در قرن 19 و در جریان بازی بزرگ جهت جلوگیری از رویارویی مستقیم این دو قدرت در منطقه آسیای مرکزی به وجود آمده است و در این دوره افغانستان را به عنوان یک منطقه حایل بین خودشان قرار داده و مرزهای سیاسی آن کشور را طی چندین معاهده تعیین و تثبیت نمودند. در این میان معاهده دیورند و مسئله پشتونستان بسیار بااهمیت است زیرا تحولات افغانستان بعد از عقد معاهده دیورند وارد فاز جدیدی شد که با گذشت زمان و تغییرات بزرگی چون خروج انگلیس از شبه قاره و استقلال هند نه تنها نتوانست اصل و ماهیت منازعات مرتبط به مرزهای جنوبی افغانستان را حل و فصل نماید بلکه با ظهور کشور پاکستان و تضاد منافع بین این دو کشور همسایه، بر پیچیدگی حوادث و رخدادها افزوده شد که تا به امروز نیز ادامه دارد. تحقیق حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و با استناد به منابع معتبر کتابخانه‌ای به دنبال بررسی نقش قدرت‌های بزرگ همچون انگلیس و روسیه در شکل‌گیری مرزهای سیاسی افغانستان به ویژه مرز دیورند و پیامدهای منفی آن برای کشور افغانستان و نقش آن در ایجاد اختلاف بین افغانستان و پاکستان می‌باشد.نوشته شده توسط سید هادی زرقانی در دوشنبه سی و یکم مرداد ۱۴۰۱ ساعت 12:26 | لینک ثابت | بخوانید, ...ادامه مطلب

با سلام امیدوارم این وبلاگ زمینه ای باشد برای طرح مباحث،مقالات، تحلیلها، اخبار مربوط به رشته جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک و همچنین آرتباط بیشتر بین دانشجویان و اساتید ارجمند جغرافیای سیاسی. بخوانید, ...ادامه مطلب

مطلب زیر برگرفته از کتاب درآمدی بر امنیت پایدار مرز و مناطق مرزی است که در سال 1398 توسط انتشارات انجمن ژئوپلیتیک ایران به چاپ رسید.وضعیت فعلی جهان نشان می دهد، بعد از یک دوره تسلط فضای تعاملات بین مر, ...ادامه مطلب

کتاب «درآمدی بر امنیت پایدار مرز و مناطق مرزی» توسط آقای دکتر سید هادی زرقانی عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد تالیف و توسط انتشارات انجمن ژئوپلیتیک ایران منتشر شد.   استقرار امنیت در مرز و مناطق مرز, ...ادامه مطلب

                   نقش ,پدیده, های ,ژئومرفولوژیکی, در دفاع و ,امنیت, ,مرزهای, شمال شرقی                                    فصلنامه علوم و فنون مرزی محبوبه نیکبخت1؛ سیدرضا حسین زاده 2؛ سیدهادی زرقانی2؛ مسعود , ...ادامه مطلب

,همایش, ,ابعاد, نظری و ,کاربردی, ,توسعه, و ,امنیت, ,پایدار, ,مناطق, مرزی  دانشگاه فردوسی مشهد دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی گروه جغرافیا /  7 تا 9  خرداد 1399, ...ادامه مطلب

تغییرات, مرفولوژیک, رودخانه, های مرزی‌ و نقش آن در تنش‌های هیدروپلیتیک,  سید هادی زرقانی، دانشیار جغرافیای سیاسی. دانشگاه فردوسی مشهد [email protected] ابراهیم احمدی، دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی. دانش, ...ادامه مطلب

بررسی, شاخص‌های توسعه, در مناطق, مرزی,, در راستای, تحقق, امنیت, پایدار, ( مطالعه, موردی, روستاهای, مرزی شهرستان, درگز) علوم وفنون مرزی،سال نهم،شماره2،تابستان1397   سید هادی زرقانی، مریم قاسمی، زهرا نسیمی چکیده: فق, ...ادامه مطلب

چالش های سکونتگاه های مرزی در بهره برداری از آب های مشترک مرز®, ...ادامه مطلب