بررسی و تحلیل اختلافات هیدروپلتیکی در منطقه آسیای مرکزی

  فصلنامه تحقیقات سیاسی بین المللی

دوره 9. شماره 32. آبان 1396

     سید هادی  زرقانی . دانشیار جغرافیای سیاسی . دانشگاه فردوسی مشهد

         هادی اعظمی. دانشیار جغرافیای سیاسی . دانشگاه فردوسی مشهد

   ریحانه صالح آبادی . دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی . دانشگاه تربیت مدرس

چکیده :

مرزهای بسیاری از کشورهای جهان را آبراه ها و رودها تشکیل می دهد و بر خلاف مرزهای خشکی، مرزهای آبی و به ویژه مرزهای رودخانه‌ای بیشتر زمینه تنش و بحران آفرینی را دارند.تغییرات اقلیمی و بروز دوره‌های طولانی خشکسالی، ایجاد طرح های توسعه به ویژه در بخش‌های کشاورزی و صنعت در مناطق مرزی، انحراف مسیر رودهای مرزی، رشد جمعیت شهری و ... مهمترین عواملی هستند که در ایجاد و تشدید درگیری‌ها بر سر رودهای مشترک مرزی نقش مهم و اساسی دارند. در واقع پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، همانند برخی دیگر از حوزه ها، کشورهای منطقه میراث‌دار مدیریت نامنسجم و نادرست منابع مشترک آبی توسط اتحاد جماهیر شوروی شدند. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی اختلافات هیدروپلتیکی کشورهای حوزه ی رودهای آمودریا و سیردریا می پردازد و تلاش دارد تا مهم ترین زمینه ها و دلایل بروز و تشدید اختلافات کشورهای منطقه بر سر رودهای مشترک مرزی را مورد مطالعه و تحلیل قرار دهد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، منافع متفاوت کشورهای بالادست و پایین دست، عدم مدیریت صحیح، سد سازی‌های گسترده، تغییرات آب و هوایی، رشد جمعیت، گسترش شهرنشینی و تک محصولی بودن کشاورزی مهمترین دلائل بروز اختلاف بر سر منابع آب مشترک مرزی هستند

برای دریافت اصل مقاله اینجا کلیک کنید